CBS’nin Temel Yapı Taşı

Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS), mekânsal verilerin toplanması, depolanması, analiz edilmesi ve paylaşılması için güçlü bir altyapı sunar. Ancak CBS’nin en kritik bileşeni veridir. Kurumların elindeki kağıt haritalar, belgeler, tablolar ve saha ölçümleri, sayısallaştırma süreçleriyle dijital ortama aktarılmadığı sürece CBS’nin potansiyeli tam olarak kullanılamaz. Bu makalede, sayısallaştırmanın önemi, veri hazırlama süreçleri, analiz teknikleri ve entegre veritabanı yönetimi ele alınacaktır.

Sayısallaştırma Nedir?

Sayısallaştırma (dijitalleştirme), kağıt üzerindeki analog verilerin (haritalar, çizimler, formlar) veya dijital olmayan kayıtların (GPS ölçümleri, eski arşivler), CBS uyumlu dijital formata dönüştürülmesi işlemidir. Bu süreç:

  • Koordinatlandırma,
  • Veri standardizasyonu,
  • Topolojik düzenleme,
  • Veritabanı entegrasyonu

adımlarını içerir.

Neden Sayısallaştırma?

✔ Kağıt Veriye Ulaşım Sorununu Çözer: Arşivlerde kaybolan belgeler dijitalleşir.
✔ Veri Bütünlüğü Sağlar: Hatalı ölçümler düzeltilebilir.
✔ Analitik Yetenekleri Artırır: CBS’de sorgulama, modelleme ve raporlama kolaylaşır.
✔ Kurumlar Arası Entegrasyon: Farklı kaynaklardan gelen veriler tek bir sistemde birleştirilebilir.

Veri Hazırlama: CBS’ye Veri Aktarımı

Kağıt veya dijital olmayan verilerin CBS ortamına taşınması için farklı yöntemler kullanılır:

Manuel Sayısallaştırma (Heads-Up Digitizing)

  • Tarayıcı veya Fotogrametri ile raster haritalar vektörleştirilir.
  • QGIS, ArcGIS gibi yazılımlarla nokta, çizgi ve poligonlar çizilir.
  • Kullanım Alanı: Eski imar haritaları, kadastro çizimleri.

Otomatik Vektörleştirme (OCR, Yapay Zeka Destekli)

  • Makine Öğrenimi (ML) ile harita üzerindeki çizgiler tanınır.
  • Örnek: OpenCV + TensorFlow ile eski haritaların dijitalleştirilmesi.

Saha Verilerinin Entegrasyonu

  • GPS ölçümleri (Shapefile, GeoJSON formatında),
  • Drone fotogrametrisi (3B modeller),
  • Excel tabloları (Koordinatlı veri dönüşümü).

Veri Analizi: CBS’de İlişkisel Modelleme

Sayısallaştırılan veriler, mekânsal ve niteliksel analizlerle anlamlı hale getirilir:

Mekânsal Sorgulamalar

  • “Bu parsellerde yaşayan nüfus ne kadar?”
  • “Okullara 500 m mesafedeki yeşil alanlar neler?”

Çapraz Veri Analizi

  • Kadastro + Nüfus Verisi → İmar planı revizyonu.
  • Orman Haritası + Yangın Riski Verisi → Acil müdahale rotaları.

Modelleme ve Simülasyon

  • Su baskını risk haritaları (Yükseklik verisi + Yağış analizi).
  • Kentsel dönüşüm projeksiyonları (Nüfus artışı + Altyapı kapasitesi).

Veritabanı Entegrasyonu

Veritabanı entegrasyonu, CBS sistemlerine aktarılan verilerin organize edilerek merkezi bir yapıda saklanmasını ve farklı sistemlerle entegrasyonunu sağlar. Kamu kurumları ve özel sektör için, kağıt ortamındaki verilerin CBS ortamında kullanılabilir hale getirilmesi büyük bir avantaj sağlar.

Veri Hazırlama

CBS uygulamalarında veri hazırlama süreci, sahadan veya mevcut haritalardan toplanan konumsal verilerin dijital ortama aktarılması ile başlar. Veriler, tablolar, şekiller, GPS ölçümleri gibi farklı kaynaklardan elde edilerek CBS altyapısına dahil edilir.

Veri Analizi

CBS ortamına aktarılan veriler, farklı katmanlarla ilişkilendirilerek analiz edilir ve yeni bilgiler üretilir. Bu analizler, mekansal planlama, kentsel dönüşüm, altyapı projeleri ve doğal kaynak yönetimi gibi pek çok alanda kritik kararların alınmasına yardımcı olur.

Veri Sunumu ve Paylaşımı

CBS ortamında oluşturulan veriler ve analiz sonuçları, kurum içi veya kurum dışı kullanıcılarla paylaşılabilir. Web tabanlı CBS portalları ve entegre sistemler sayesinde, kullanıcılar ihtiyaç duydukları bilgilere anında erişim sağlayabilirler.

Sonuç

Sayısallaştırma ve veritabanı entegrasyonu, CBS uygulamalarının temel unsurlarından biri olup, coğrafi verilerin etkili bir şekilde toplanmasını, analiz edilmesini ve sunulmasını sağlar. Kamu ve özel sektördeki kuruluşlar, bu teknolojiyi kullanarak veri yönetimini optimize edebilir, mekansal analizlerle stratejik kararlar alabilirler.

MC TEK

“Geleceğin haritalarını birlikte çizelim!”

  • 10 yılı aşkın sektör deneyimi

  • Uzman kadro ve teknik bilgi birikimi

  • Yerli ve milli yazılım çözümleri

  • Müşteri odaklı proje yaklaşımı

Dijital haritalama, kurumların mekansal verileri anlamlandırma ve yönetme biçimini kökten değiştiriyor. MC-TEK olarak, bu dönüşüm sürecinde kurumlarınıza özel çözümler sunmaktan gurur duyuyoruz. Dijital haritalama ihtiyaçlarınız için uzman ekibimizle iletişime geçebilir, projeleriniz için en uygun çözüm önerilerimizi öğrenebilirsiniz.